| Author |
 Topic  |
|
red cloud
Advanced Member
Serbia
3925 Posts
Member since 29/06/2009 |
 Posted - 24/11/2011 : 08:06:43
|
Istorija americkih indijanaca
Prvi Amerikanci: period pre 30000 do 5000 godina
Za vreme poslednjeg ledenog doba, u periodu od pre 30000 do 10000 godina, podvodni greben izmedju Sibira i Aljaske je izbio iznad povrsine mora. Poznat kao Beringov kopneni most, lezao je na juznom delu ledene kape. Razvijao se kao pasnjak, na kome su obitavale velike zivotinje kao sto su konji, irvasi i cak mamuti.
Postepeno, u manjim izolovanim grupama, lovci iz Sibirskih stepa su gonili svoj plen preko kopnenog mosta u Ameriku. Kada je otopljeni led preplavio kopneni most, pre oko 10000 godina, najseverniji Azijati su postali izolovani, i kao takvi postali starosedeoci Amerike.
Sibirski lovci su verovatno napravili svoj put juzno od severne obale Aljaske, i dalje prema dolini reke Mekenzi. Arheoloska istrazivanja ukazuju na to da su pre otprilike 15000 godina centralne ravnice Amerike bile siroko naseljene. Tragovi ljudskih aktivnosti u ovom periodu su sacuvani u izuzetnom LA BREA TAR PIT u Los Andjelesu. Glecerski uslovi na krajnjem severu ukazuju na to da su centralne ravnice u to vreme bile hladne i vlazne.
Tokom narednih 5000 godina, tokom kojih se period glecera nastavio, ljudi su prodrli duboko u Juznu Ameriku.
Povlacenje ledene kape, napravila je severni region sve vise pogodnim za stanovanje za velike zivotinje i za ljude koji su ih lovili. Pre oko 8000 godina lovci su se pomerali prema istocnoj strani kontinenta u nove zemlje i prerijska podrucja Kanade.
Pre oko 7000 godina grupe ljudi su se adaptirale na uslove severne obale Kanade, ziveci vecim delom kao lovci na morske sisare. Oni su se postepeno sirili prema istoku, duz ivice arktickog kruga, dolazeci do kraja Grenlanda. Ovi najhrabriji od svih ljudi preziveli su do dana danas kao Eskimi (ili na njihovom sopstvenom jeziku inuiti, sto jednostavno znaci-ljudi).
Prvi americki farmeri: pre oko 5000-2500 godina
Gajenje letine u Americi pocinje u dolini Tehuacan, jugoistocno od danasnjeg Meksiko sitija. Najranije plantaze duleka i cilija su rasle – a ubrzo su ih sledili kukuruz, i nakon toga tikve i pasulj.
Ovo su sve vrste koje traze da budu posebno gajene, tacnije njihovo seme se bacalo ili sejalo po preoranoj zemlji. Ovo je veoma vazno u Americkoj istoriji, posto u to vreme nije bilo zivotinja dovoljno jakih da povuku plug i pomognu u oranju.
U pocetku ova letina jednostavno dopunjuje hranu nabavljenu lovom i sakupljanjem plodova. Ali pre oko 3000 godina ljudi u ovom podrucju se resavaju zemljoradnje. U ovom razvoju oni postaju lovci u juznoj Americi, i onda, nesto kasnije dalje, otprilike u severnim delovima kontinenta.
Najranije poznato utvrdjeno naselje u juznoj Americi je poznato kao Huaka Prijeta, na uscu reke Cikama u Peruu. Pre oko 2500 godina, ljudi ovde jos nisu imali kukuruz, ali su gajili tikve, pasulj i cili. Oni su takodje gajili pamuk, od koga su pleli prostu odecu.
Prva Americka civilizacija: pre oko 1200 godina
Najranija civilizacija u Americi se razvila u priobalnom regionu Meksickog zaliva. U periodu od pre 1200 godina, to je tekovina naroda Olmeka. Njihova kultura je savremenik sa Mikenom i Trojanskim ratom, sa sirenjem Arijaca prema severnoj Indiji i sa Sang dinastijom u Kini. Otprilike u isto vreme Hebreji su se pomerili iz Egipta kroz Sinaj prema obecanoj zemlji Canaan.
Olmeci reprezentuju pocetak civilizacije u Americi. Njih je nasledila, otprilike tri veka kasnije, najranija civilizacija u juznoj Americi – Cavin kultura iz Perua.
Ovo su prve dve civilizacije u Americi, u Mekisku i Peruu, postavljaju model koji ce trajati vise od 2000 godina. Niz visoko razvijenih kultura, sve snaznije utice na tradiciju njihovih predaka, razvijene u dve male oblasti na kontinentu – u centralnoj Americi (takodje poznatoj kao Mesoamerika) i u uskom prostoru izmedju Anda i Tihog okeana.
Arheolozi pribavljaju dokaze o ove dve razlicite kulture, ali jedino sto je poznato od vaznih detalja je prezivljavanje od dolaska spanskih konkvistadora – od divljenja do unistenja. Ovo su stariji preci Maja, i relativno rastuca dominantna kultura tog vremena, Asteka i Inka.
Ljudi iz Severne Amerike: 1500 Godine PNE do 1500 godine nove ere
Prvi ljudi u Severnoj Americi zive u sirokim oblastima kontinenta. U istocnim delovima kontinenta su sume, gde love jelene i losove. Na travnatim ravnicama srednjeg zapada oni love nekoliko izumrlih Americkih vrsta, ukljucujuci kamile, mamute i konje. U pustinjskim regionima jugozapada, ljudi su zavisili od malih zivotinja i sakupljanja semenja. Na arktickom severu, bilo je daleko vise lova nego sejanja letine, riba i sisara je bilo u izobilju.
Prvi tragovi utvrdjenog seoskog zivota je na jugozapadu, gde su 2000 godina pre nove ere, gajeni tikve, letina i kukuruz.
Starosedeoci ovog regiona su dobijali letinu iz vise napredne civilizacije sa juga, iz Meksika. Podjednak kulturni uticaj donosi da iste obicaje deli veci broj plemena, sa dosta zgrada. Otprilike oko 1000 godina pre nove ere za velike pogrebne ceremonije pocinju da se grade pogrebne sale od kamena i drveta.
Najranije mesto za sahranjivanje u severnoj Americi je ono od Adena kulture u dolini Ohaja, blizu plemena Hopevel. Period najvece aktivnosti je od prvog veka pre nove ere do petog veka nove ere, u kom periodu se broj mesta znacajno prosirio po celoj severnoj Americi.
Za vreme i nakon ovog perioda dva regiona u severnoj Americi su razvila veoma napredna poljoprivredna drustva- u dolini Misisipija i na jugozapadu. Poljoprivreda, pridodata seoskom zivotu, se siri do istocne obale, gde su polja bez suma za plantaze kukuruza. Ali ipak, u vecem delu kontinenta plemena su nastavila da zive polunomadskim nacinom zivota u tradicionalnom maniru lovaca, cak i onda kada je nedostajalo onih zivotinja koje su omogucavale da kretanje kroz ravnice bude lako.
Izumiranje lova u Americi, ove korisne stvari, bice jedan od nacina koji ce unistiti Indijanski nacin zivota. Spanci stizu sa konjima.
Indijanci pre Kolumba: pre 1492 godine
Dolazak Kolumba 1492 godine, je katastrofa za starosedeoce Americkog kontinenta. Glavni razlog njihovog pada su bolesti. Neotporni na nove zaraze, plemena su brzo podlegla nepoznatim bolestima pri prvom kontaktu sa Evropljanima – u mnogo slucajeva veliko smanjenja broja Indijanaca se desavalo bez ijednog ispaljenog metka.
Tamo gde su plemena razvila blizi suzivot sa novopridoslicama, oni su cesto izigrani, muceni i masakrirani od strane gostiju iz Evrope. Dva elementa su cinili Evropljane jacim i nemilosrdnim – njihovo posedovanje vatrenog oruzja, i cvrsto verovanje u ispravnost njihovih Hriscanskih razloga.
Dogadjaj 1492 godine, najveca je prekretna tacka u istoriji Amerike, koja je oznacila evropski uticaj na istorijske uslove u tom momentu. Istoricari opisuju predjasnju istoriju Amerike kao pre Kolumbovu istoriju. Starosedeoci novog kontinenta su postali poznati kao Indijanci, jednostavno zato sto je Kolumbo bio u iluziji da je pronasao put za Indiju.
U novije vreme "native americans" ulazi u upotrebu kao alternativni naziv za starosedeoce. Ali to je samo besmislena fraza, tuzno za reci, prvobitni ili urodjenicki Amerikanci. Uprkos svemu, Americki Indijanci ostaje jedini ispravan i jednostavan naziv.
Indijanci posle Kolumba: Nakon 1492 godine
Sudbina Americkih Indijanaca veoma je razlicita u razlicitim delovima kontinenta. Regioni sa velikim Americkim civilizacijama, u centralnoj Americi i na zapadnoj obali duz Juzne Amerike, su bili gusto naseljeni kada su Spanci stigli. Sta vise, Spanci su vecim delom bili zainteresovani da izvuku bogatstvo iz ovih regiona i to odnesu nazad u Evropu.
Rezultat toga je da su Evropljani u Latinskoj Americi ostajali relativno malo kao rasa koja je bila dominantna nad populacijom Indijanaca zemljoradnika. Od Meksika i centralne Amerike, sve do Ekvadora i Kolumbije, do Perua i Bolivije, Indijanci su preziveli u velikom broju kroz kolonijalne vekove i sacuvali cak i danas mnogo od svoje sopstvene kulture.
Severna Amerika, suprotno tome, je bila manje naselejna i manje razvijena kada su Evropljani dosli. Nijedan deo kontinenta severno od Meskika nije dostigao taj nivo zbog kojeg se mogao nazvati civilizacijom. Prostrantsvo kontinenta je nudilo sirok opseg sredina u kojima su plemena zivela kao lovacka plemena, ili kao neolitski zemljoradnici, ili najcesce, u nekoj vrsti kombinacije ovo dvoje.
Druga vazna kontrast, Evropljani koji su stigli u ovaj region (Francuzi, Britanci , Holandjani), su prvobitno bili zainteresovani za zemljoradnju. Mnogo vise nego Spanci, oni su zeleli da razviju ova mesta kao njihove nove domove. Njihovi interesi su bili sukobljeni sa interesima starosedeoca, jer su oni zeleli da se trajno nastane na njihovoj zemlji.
Kada su Evroplajni poceli da se naseljavaju u severnoj Americi, u 17 veku, plemena su bila rastrkana po kontinentu i oni su govorili na hiljade razlicitih jezika. Imena po kojima su plemena sada poznata ne postoje u njihovim izvornom jeziku.
Svaka grupa Indijanskih plemena postala je znacajna u prici o severnoj Americi kako su se Evropljani sirili prema zapadu i nadmetali se sa njima za njihovu zemlju. Prvi koji su se konfrontirali sa izazivacima iz Evrope su Pueblo Indijanci sa jugozapada, sprecavajuci Spance da istrazuju severno od Meksika, i dve velike grupe plemena u istocnom delu kontinenta, Algonkini i Irokezi, ciju zemlju su nastanili Engleski i Francuski kolonisti.
Secotan i Englezi: od 1584 do1586 godine
Indijanci sa kojima su Englezi napravili prvi kontakt u Americi su iz grupe plemena Algonkina. Prvi susreti su bili prijateljski. Dva broda su poslata u izvidjanje oko ostrva Roanok, na obali severne Karoline, 1584 godine. Lokalni Sekotan Indijanci su ih prijateljski docekali i pruzili im mogucnost trgovine.
Sekotan su nudili robu u kozi, korale i izobilje mesa, ribe, i povrca. Ono sto su oni hteli za uzvrat su metalna orudja, posto nisu imali nikakve predmete od metala. Sekire i sekirice su dobili od Engleza. Mir, preko potreban je bio uspostavljen. Dosljaci su slali brodove u jesen za Englesku, sa pricama koje su primamile nove pridoslice u novu zemlju.
Prvi susreti su pokazali veoma ocigledne interese dve strane, zajednicke na pocetku ali je sve lagano vodilo ka sukobu kada su Evropljani poceli da se naseljavaju na Indijanskoj teritoriji. Mnoga Indijanska plemena su prijateljska i gostoljubiva po prirodi, ali i oni takodje imaju strasnu zelju prema materijalnim vrednostima zapada-ukljucujuci, eventualno, konje i puske.
Doseljenicima je u pocetku bila potrebna pomoc Indijanaca u teskim uslovima za prezivljavanje. Jos su doseljenici takodje bili nervozna manjina u stranoj zemlji, naoruzani smrtonosnim naoruzanjem. U svakoj krizi tamo je postojala mogucnost da ce Evropljani reagovati sa iznenadnim i ekstremnim nasiljem.
Stavise do sukoba je dolazilo zbog neslaganja oko zemlje. Enleski doseljenici su dosli sa jasnim planom i namerom da se tu i trajno nastane, i da to postane njihova zemlja. Ali Indijanci u istocnoj Americi su bili polu-nomadi. Tokom proleca i leta oni su ziveli u selima gde su gajili letinu. Zimi su lovili divljac u gustim sumama. Zemlja, iz Indijanske perspekitve, je opsti prostor, koji je nemoguce posedovati. Pitanje zemlje je vodilo ka eventualnim sukobima, u kojima ce Indijanci neizbezno izgubiti.
Srecna mogucnost da mozemo baciti brz pogled na Indijansku zajednicu pre nego sto se ovi sukobi razviju. Kada je druga Engleska ekspedicija poslata od krune do ostrva Roanok 1585 godine, clan je bio i jedan talentovani slikar, Dzon Vajt.
Vajtove slike su docaravale caroliju Sekotan Indijanaca, odnosno njihovog svakodnevnog zivota. One prikazuju njihova sela, ribolov, kuvanje, hranu, igre i ples. Prelepi graver od Teodora de Braja, izdata 1590 godine na cetiri jezika (Na engleskom je stvaran i realan izvestaj o novonadjenoj zemlji Virdziniji), ove ilustracije vrlo brzo snabdevaju Evropljane o drugacijoj slici Americkih Indijanaca.
Na zalost, usled efekta i uticaja na Indijance sa bolestima, alkoholom, brutalnoscu i izdajstvom sa Evropskom ekspanzijom u Americi, ova slika je potrajala otprilike isto kao i surova realnost.
U medjuvremenu prvi napadi na Engleske koloniste u Americi su takodje zavrseni lose. 1585 godine doseljenici na Roanok ostrvu su u pocetku uzivali u dobrim odnosima sa Indijancima, ali vec sa dolaskom proleca bili su na ivici rata. Englezi napadaju prvi, koristeci vrlo staru tehniku izdaje. Prvog juna, 1586 godine, Indijanski poglavica Pemisapan i ostale plemenske vodje su pozvane na sastanak na obali Croatan Sound. Cim su dosli, ubijeni su.
Deset dana kasnije stize Fransis Drejk, na njegovom putu kuci, iz Kariba. Naseljenici do tada misle da je mudro ostaviti njihove nove domove i vratiti se sa njim u Englesku.Ali uprkos ovom iskustvu, treca grupa naseljenika, ovog puta ukljucujuci i zene i decu, stize na Roanok ostrvo 1587 godine. Ali kad je sledeci Engleski brod stigao, 1590 godine, tamo nije bilo tragova naseljenika i njihovih naselja.
Powhatani i Englezi: od 1607 do1644 godine
Prvi uspesni Engleski naseljenici, u Dzejmstaunu, stigli su na teritoriju Powhatan konfederacije, grupe od devet plemena Algonkina. Ovde su Evropljani naisli na neprijateljski docek. Posle samo dve nedelje od dolaska, 1607 godine, pretrpeli su Indijanski napad. Lagano su se odbranili zahvaljujuci musketama i topovima.
Zeleci trgovinu, i vezu sa naseljenicima, Powhatani, pokrecu sa mrtve tacke teske odnose ka necemu sto je odrzivo. Ali Powhatani, su dobro svesni da dogovor dovodi u pitanje njihov opstanak, kada u Virdziniji nicu nova gradska podrucja i plantaze duvana duz obala reke.
1622 godine broj kolonista je bio veci od 1000. Te godine novi plemenski poglavica, Openchancanough, odlucuje se na iznenadne napade na Engleske doseljenike, ubijajuci 347 kolonista u jednom danu. Najveci diskreditujuci momenat u Evropskoj represiji se dogodio 1623 godine, kada su Englezi organizovali mirovnu konferenciju. Indijanci koji su prisustvovali su sistematski ubijani, neki su bili otrovani a neki ubijeni hicem iz pistolja.
1644 godine Powhatan su napravili jos jedan finalni napad na napredujucu koloniju, jos uvek pod vodjstvom Opechancanougha. Pet stotina kolonista je poginulo u iznenadnom napadu. Dve godine kasnije stare poglavice konfederacije su zarobljene i likvidirane, zavrsavajuci poslednji nagovestaj Indijanske pretnje u Virdziniji.
Wampanoag i Englezi: oko 1621-1676
Kada su hodocasnici prosli kroz njihovu prvu zimu na Americkom tlu, od Decembra 1620 godine, nisu videli znakove od bilo kojih Indijanaca. Razlog za to, kako je kasnije otkriveno, je taj sto su lokalna plemena skoro bila nestala pokosena Evropskim epidemijama.
Ove vesti su stigle u martu 1621 godine, kada su posetili Wampanoag Indijance. Ziveci nekih 40 milja dalje, oni su vodili drugu Algonkinsku konfederaciju. Wampanoag su bili druzeljubivi. Njihovu teritoriju nisu ugrozavale ove male engleske grupe. Indijanci su pomagali doseljenicima sa njihovom agrokulturom, i pridruzivali se njima u proslavi Dana zahvalnosti.
Poglavica Wampanoaga, Masasoit, napravio je dogovor o prijateljstvu koji je trajao dobrih cetrdeset godina, sve do njegove smrti 1662 godine. Za vreme tog perioda Plimut i druge Engleske kolonije su napredovale. Glavni efekat Masasasoitove mirovne politike je taj da je plemenska zemlja opstajala i odupirala se tako sve vecim zahtevima od strane pridoslica.
U vreme kada je Masasoit umro, bilo je negde oko 40000 Engleskih doseljenika u Novoj Engleskoj. Bili su brojniji od Indijanske populacije u odnosu dva prema jedan. Indijanci su radili licno za doseljenike kao radnici ili porodicne sluge. Od njih se ocekivalo da se ponasaju u skladu sa puritanskom kulturom, i bivali su kaznjavani ako su se ponasali u skladu sa svojim tradicijama i obicajima.
Masasoitov sin, Metakom, odlucio je da je jedina nada zajednicki ustanak svih plemena u Novoj Engleskoj. To pocinje pustosenjem 1675 godine. Od devedeset kolonijalnih naselja, 52 su napadnuta i mnoga od njih su sravnjena sa zemljom.
Haos se sirio celom Novom Engleskom, ali se Engleska vatrena moc pokazala prejakom. Do leta 1676 godine, Enleski gubici su presli cifru od 600. Indijanski gubici su bili bar pet puta veci. I stotine Indijanaca su bili poslati u zapadnu Indiju kako bi se prodali kao roblje.
Medju onima koji su poslati u roblje su bili zena i devetogodisnji sin poglavice Metakoma. Svestenik crkve u Bostonu, zabelezio je sa zadovoljstvomda ovo "mora biti gorko kao smrt" za Indijance koji su izuzetno pazljivi prema svojoj deci.
Metakom licno je zarobljen i ubijen u Avgustu 1676 godine. On je bio poznat Engleskim kolonistima kao kralj Filip, sa predstavom da je to poslednji Indijanac koji je podigao ustanak protiv kolonijalne vlast u Novoj Engleskoj, i sto je u istoriji zapamceno pod imenom Rat kralja Filipa.
Pueblo i Spanci: od 1540 do1680 godine
Najuspesniji ustanak Indijanaca protiv kolonijalnog nametanja dogodio se 1680 godine u regionu koji je danas poznat kao Novi Meksiko. Neplodna teritorija oko reke Rio Grande je bila, otprilike oko 2000 godina pre toga, dom napredne Anastazi kulture. Spanci su dali naziv Pueblo ovoj grupi plemena Americkih Indijanaca.
Pueblo su ziveli u doteranim visespratnim blatnjavim kucama, prilicno nacickanim u stenovitim nepristupacnim mestima. Njihova je nesreca da su se prosilrile glasine duz Spanske granice Meksika, oko 1530 godine, da su ovi misteriozni gradovi i mesta neverovatno bogata, puna zlata, dragulja i fine odece.
Spanske ekspedicije za pronalazenje ovog bogatstva – narocito one u Koronadu 1540 godine i u Onetu 1598 godine, nametnule su veliku surovost nad Indijancima i doneli su doneli velike provincije pod Spansku kontrolu. Kolonijalna administracija se utvrdila 1610 godine u novom glavnom gradu poznatom kao Santa Fe.
Bez pronadjenog bogatstva u regionu, Spanski doseljenici su ostali u malom broju (nesto oko 2000). Ali kaludjeri su ovde bili prezauzeti, kao i svuda, sa snaznim pokusajima da zamene Indijanske rituale sa onim koje namece hriscanstvo. Krajnja Spanska provokacija, i svetovna i religiozna, je bila takva da su 1620 godine, prilicno miroljubivi Pueblo ubili 21 svestenika i negde oko 400 kolonista.
Nakon ove katastrofe 1680 godine, Spanci se povlace u Meksiko na dvadeset godina. Kada su se konacno vratili, 1692 godine sa ogromnom armijom, vise odgovorna Spansk vlast je pocela drugaciju politiku. Novi respekt je iskazan prema Indijancima u regionu. Kralj je dozvolio da se Indijancima garantuju prava na njihovoj rodnoj zemlji.
Ovaj niz dogadjaja, kombinovan sa relativno nepristupacnim predelom koji su oni nastanjivali, omogucili su Pueblo Indijancima da sacuvaju vise od njihove tradicije i njihove kulture, posebno grncarstvo i tkanje, nego ostale plemenske grupe Americkih Indijanaca.
Irokezi i Hjuroni: oko 16 i 17 veka
Indijanska plemena sa najvecim znacajem za najranije Francuske i Engleske koloniste su Irokezi i njihova rivalska grupa, Hjuroni (deo iste Irokeske lingvisticke porodice). Hjuroni su bili prvi Indijanci koje su se sretali duz reke St Lawrence od strane Dzeka Kartijera 1534 godine. Ali vremenom, Samjuel de Samplan, se vratio sa proklamacijom da region pripada Francuskoj, 1603 godine, pa su se Hjuroni pomerili prema zapadu prema Irokezima.
Dve plemenske grupe su zestoki protivnici u razvoju trgovine krznom. U kasnom 16 veku obe strane su osnovale preventivne konfederacije. Hjuron konfederacija je ujedinila zajedno Bear, Cord, Rock i Deer plemena u koaliciju koja je brojala negde oko 20000 ljudi.
Irokezi dolaze sa juga teritorije Hjurona, u regionu koji se prostirao istocno od velikih jezera pa sve do Apalackih planinau na teritoriji koja je danas poznata kao Njujork. Konfederacija, koja je takodje oformljena u kasnom 16 veku, je alijansa izmedju pet plemenskih grupa – Mohavka, Oneida, Onondaga, Kajuga i Seneka. Zajedno oni postaju poznati kao liga Irokeza.
Liga Irokeza nije bila veca od njihovih Hjuron rivala, ali je bila bolje organizovana i agresivnija. Od 1648 do 1650 godine, grupe Irokeza napadaju, ubijaju i zarobljavaju na hiljade Hjurona, odvodeci prezivele zapadno prema jezeru Micigen i jezeru Superior. Kao rezultat toga Irokezi su dobili kontrolu u regionu od velike strateske vaznosti u sirenju Evropskih kolonijalnih interesa.
Teritorija Irokeza je lezala izmedju obala Engleskih kolonija i carstva trgovine krznima koja je pripadala Francuskoj, protezuci se od velikih jezera pa do Ohaja i Misisipija.
Saveznistvo sa ligom Irokeza je postalo bitan faktor u novo-svetskoj borbi izmedju dve Evropske sile. Nesreca za Franzuze je ta sto su od pocetka bili saveznici Hjurona, glavnog neprijatelja Irokeza. Irokezi su iz ovog razloga naginjali ka Englezima. 1664 godine grad Olbeni (zauzet te godine od strane Engleza i preotet Holandjanima) postaje glavna veza Irokeza sa kolonistima, kako u uslovima trgovine tako i diplomatije.
Olbeni i Irokezi: od 1689 do 1754 godine
Zastupnik lige Irokeza je prisustvovao skupu u Olbeniju 1689 godine, sto je jedan od prvih zajednickih okupljanja u Engleskim kolonijama. Delegati iz Njujorka, Masacusetsa, Plimuta i Konektikata su diskutovali sa Irokezima o planu zajednicke odbrane.
Irokezi su su opet prisustvovali na mnogo znacajnijem kongresu u Olbeniju 1754 godine. Povod je bio tema o veoma specificnoj pretnji ratom. U isto vreme dok su oni pricali, Dzordz Vasington se sukobio sa Francuskim trupama u dolini Ohaja. To je bio otvoren poziv u onom sto ce biti upamceno kao rat izmedju Francuza i Indijanaca.
Svaka evropska strana je revnosno pribavljala podrsku od tradicionalnih Indijanskih saveznika. Irokezi su narocito vazni posto oni kontrolisu Apalacke planine koje odvajaju Britanske kolonije od Ohajo doline.
150 Indijanskih predstavnika na kongresu, pregovara sa 25 komesara iz kolonija Njujork, Pensilvanija, Merilenda, Masacusetsa, Konektikata, Roud ajlanda i Novog Hempsira. Irokezima su vraceni predstavici sa obecanjima (koja ce biti prekrsena) da Engleski kolonisti nece krociti na njihovu teritoriju. Iako podrska Irokeza za Engleze u nadolazecim sukobima nece bti vazna, ali ovo nije imalo efekta na ishod rata.
Pontijak: od 1763 do 1766 godine
Pobeda Britanije u Francuskom i Indijanskom ratu je dovelo do odlazaka Francuza iz njihovih utvrdjenja. Njihov odlazak je njihove Indijanske saveznike ostavio u nemilosti Britanaca, ciji su interesi bili drugaciji od onih koje su imali Francuzi.
Francuski kolonisti, sastavljeni uglavnom od vojnika i trgovaca, uspostavili su lako odnose sa plemenima. Nije bilo direktnog rivalstva, i obe strane su imale beneficije od trgovine krznom. Indijanci su bili tradicionalno dobrodosli u Francuska utvrdjenja i dobijali su poklone, ukljucujuci i puske i municiju. Za razliku od Francuza, Britanci su bili zainteresovani direktno za zemljoradnju, direktno ugrozavajuci Indijansku teritoriju.
Pontijak, poglavica Otava Indijanaca, odgovorio je na novonastalu situaciju planirajuci ustanak Indijanskih plemena. Vesto sinhronizujuci pocetak za Maj 1763 godine, sa svakim plemenom koje je napadalo drugo utvrdjenje, kampanja je bila brza a pustosenje uspesno. Mnogi garnizoni su unisteni i masakrirani, u pokusaju da se Britanci postisnu nazad na istok prema Apalackim planinama. Ali grubu kontraofanzivu je pokrenuo guverner-general, Dzefri Amherst.
Amherst nema ni najmnaje moralnih skrupula u njegovom odnosu prema plemenima koje posmatra kao odvratne divljake.On cak predlaze sirenje zaraze malim boginjama kroz poklone u vidu zarazenih cebadi (i Indijancima je data cebad od Britanaca, na mirovnoj konferenciji u Pitsburgu 1764 godine, kako bi se rasirila zaraza).
U prvoj poplavi Pontijakovog uspeha, 1763 godine, Britanska vlada je toliko alarmirana da kralj donosi proklamaciju: sve zemlje izmedju Apalackih planina i reke Misisipi su rezervisane kao lovista za Indijance. Ali dve godine kasnije Britanska armija je povratila kontrolu nad situacijom. Pontijak je formalno sklopio mir 1766 godine, usled cega je kraljeva proklamacija ubrzo zaboravljena.
Doseljenici su nagrnuli na zapad u ogromnom broju u dolinu reke Ohajo. Pod pretnjom se takodje Francuzi i Indijanci premestaju skorasnjim ratom, a doseljenici su sada u veselom raspolozenju. Uskoro oni ce se cak osecati dovoljno pouzdano da se suprostave Britanskoj kruni.
Severozapadna teritorija: od 1787 do 1795 godine
Kada su Americki kolonisti pobedili u njihovom ratu za nezavisnost protiv Britanaca, rezultata Pariskog mira 1783 godine je predaja novoj drzavi ne samo 13 kolonija vec takodje i teritorije zapadno od Apalackih planina na koje razlicite kolonije polazu pravo. Ovaj region u dolini reke Ohajo, loviste mnogih Indijanskih plemena, vec je dozivela scene nasilnog konflikta u Francuskom i Indijanskom ratu.
Sada, 1790 godine, to je bio beznadezan pokusaj Indijanaca da se odupru pritisku ka zapadu Americkih naseljenika. Indijanci su opasno promasili u njihovoj kampanji ohrabrivani od Britanaca, koji to ohrabrenje nikad nisu transformisali u neki sporazum i prakticnu pomoc.
Pre nezavisnosti cetiri kolonije (Virdzinija, Njujork, Konektikat, Masacusets) su objavile da su pod njihovim direktnim zakupom delovi regiona Ohaja. Tokom 1780 godine oni ustupaju ovo pravo na federalnu vladu. 1787 godine Kongres definise region kao severozapadnu teritoriju. Sva zemlja u tom opsegu ce biti prodata u parcelama, svakom pojedincu ili kompaniji.
Ocekivalo se da ce se na ovoj teritoriji eventualno pojaviti pet novih drzava. U medjuvremenu izdvojeni delovi ce biti administrativna teritorija. Kad teritorija predje populaciju od 60000 slobodnih stanovnika, imace sva prava kao konstitutivna drzava i uci ce u uniju pod jednakim uslovima sa prvobitnih 13 kolonija.
Ova pazljiva ponuda je prilicno ogranicavala interese Indijanaca. Racunali su na sumnjive sporazume, zapravo nametanje plemenima Americkih delagata 1784-85 godine i vrlo brzo
nepriznavanjem samih Indijanaca. 1789 godine vlada je izgradila Fort Vasington (podrucje buduceg Sinsinatija) na severnoj obali reke Ohajo. U medjuvremenu cvetalo je nasilje ljudi sa granice u Kentakiju koji su izvrsavali prepade na Indijanska sela.
Rezultat toga je podjednako divlja represija, predvodjena od strane poglavica plemena Majami i Soni koji su bili reseni da zadrze Americke nametljivce juzno od reke Ohajo.
Dve ekspedicije poslate od strane Dzordza Vasingtona protiv plemena su bile kompletne katastrofe. Drugu, 1791 godine, je vodio licni prijatelj Vasingtona, Artur St Kler. Njegovih 1400 ljudi su iznenadili Indijanci nizvodno od njihovog kampa pored reke Majami. Tri sata kasnije vise od 600 vojnika su poginula i skor 300 njih je ranjeno. Indijanski gubici su bili 21 mrtav ratnik, i 40 ranjenih. To je jedan od najgorih dana u vojnoj istoriji Sjedinjenih drzava.
Amerikaci su se osvetili 1794 godine, jos jednom u regionu reke Majami, kada je armija predvodjena Antoni Vejnom porazila ratnike Sonija i ostalih plemena na sumskoj lokaciji koja je postala poznata kao Fallen Timbers.
Posledca ove bitke, je da su predstavnici porazenih plemena sakupljeni na mirovnim pregovorima u Fort Grinvilu 1795 godine. Poglavice su prihvatili sporazum kojim se ustupa Sjedinjenim drzvama vecina teritorije od sadasnjeg Ohaja.
Dozvola, dala je zeleno svetlo velikom talasu naseljenika na novu zemlju, i bila je samo prva od mnogih u regionu. Prvobitna severozapadna teritorija je proizvela pet drzava, koje se pridruzuju uniji izmedju 1803 i 1848 godine ( Ohajo 1803, Indijana 1816, Ilinois 1818, Micigen 1837, Viskonsin 1848) U ranijim godinama, do 1813 godine, Indijanski otpor prelascima preko granice je junacki nastavljen pod Tekumsehom. Ali pocetak izgradnje Nacionalnog puta 1811 godine je snazan znak Americke odlucnosti da otvori region.
Tekumseh: od 1791 do 1813 godine
Kada je armija generala St Klera unistena na reci Majami 1791 godine, jedan od mladih ratnika u bitci je Soni ratnik pod imenom Tekumseh. Cetiri godine kasnije, u mirovnim pregovorima kod Fort Grinvila, on je zesce od starijih ljudi iz njegovog plemena, sa svima ostalima, odbijao da ustupi njihova nasledjena lovista Amerikancima.
To je postao njegov zivotni san i rad da se odupre predaji zemlje, konceptu za koji je on tvrdio da je neskladiv sa Indijanskom tradicijom deljenja prava na lov. "Prodati zemlju", Tekumseh je uzviknuo u njegovom govoru. "Zasto ne prodamo vazduh, oblake i velika jezera? Zar nije Veliki Duh njih stvorio za svu svoju decu?"
Dozvola iz Fort Grinvila je samo jedna u kontinuiriranoj seriji. Izmedju 1802 godine i sporazuma u Fort Vejnu 1809 godine guverner teritorije Indijana, Vilijam Henri Harison, je vesto podmetnuo pomoc Indijanskim poglavicama za unapredjenjem 33 miliona jutara zemlje severno od Ohaja, imajuci u vidu sve vise uzarene Tekumsehove pasionirane govore na njegovom putovanju kroz Indijanska plemena na kojim je pripovedao o nuznosti otpora.
Bio je potpomognut u ovom poduhvatu harizmom svog mladjeg brata Tenksvatave, leceni alkoholicar koji je zahvaljucjuci svojim jevandjeskim talentom zasluzio nadimak "Prorok" i cije je odbijanje pusaka (jednog od standardnih oruzja belaca u pregovorima sa indijancima) poslao poruku da Indijanci moraju ostati istinski odani njihovoj sopstvenoj tradiciji. 1808 godine Tekumseh i njegov brat zajedno su osnovali bazu u Indijani, i nazvali je Prorokov grad.
Tekumseh je na jugu 1811 godine, propovedao svoju temu o ujedinjenju Indijanaca plemenu Krik, kada je njegov brat besmisleno napao policijsku ekspediciju koju je na Indijansku teritoriju vodio Harison. Indijanci su porazeni na reci Tipekanoe blizu Prorokovog grada.
Kada se Tekumseh vratio sa juga zatekao je Prorokov grad unisten i u plamenu, ali je nastavio sa njegovim krstaskim ratom. U toku 1812 godine, okolnosti iz poslednjih dogadjaja su mu isle na ruku. Rat je objavljen izmedju Britanije i Sjedinjenih drzava. Varljiva obecanja Britanaca o pomoci su postala realnost.
Tokom 1812 godineTekumseh se borio u nekoliko uspesnih borbi pored Britanskih snaga u regionu Velikih jezera, ali je poginuo 1813 godine u bitci protiv Generala Harisona na reci Temzi istocno od Detroita. Pet meseci kasnije, daleko na jugu u Martu 1814 godine, Krik Indijanci ulaze u bitku sa kopljima obojenim u crveno i sa proklamacijom da podrzavaju Tekumseha i njegov proces. Oni su tesko porazeni od strane Endrju Dzeksona na reci Talaposa. Kao i na severozapadnoj teritoriji, milioni jutara zemlje Krika je palo u ruke Amerikancima.
Takva situacija se jako dopala americkim glasacima. Obojica i Dzekosn i Harison su buduci predsednici SAD.
Ciroki akumulacija: od 1796 do 1828 godine
Od najranijih dana Americke nacije vladina politika je da Indijanska plemena treba da budu predmet procesa "civilizacije". Ovaj proglas, koji oznacava poboljsanje, je subjektivan termin za proces opisan nespretno sa neutralnom reci "akumulisati" – znaci usvajanje obicaja jedne grupe od strane druge grupe.
1796 godine, Dzordz Vasington je izabrao Ciroki indijance, koji su ziveli u zapadnoj oblasti Severne Karoline i Dzordzije, pilot program u integracijama. On je obavestio njihove lidere da vladina politika u vezi sa ostalim plemenima zavisi od uspeha tog eksperimenta.
Obezbedjeni su fondovi za edukaciju Cirokija. Ljudima u plemenu je pokazano kako da grade drvene kuce. Procedura zapadne zemljoradnje je takodje pokazana. Svestenici su dovedeni da objasne misterije hriscanstva.
Tokom tri dekade nakon upoznavanja sa Vasingtonovim programom, narod Cirokija je uspesno odgovorio izazovu. Plantaze su napravljene prema zapadnom modelu. Vodje plemena zive u elegantnim dvospratnim kucama. Oni se voze okolo u kocijama. Imaju svoje robove. Sve ovo nagovestava da oni mogu biti gospoda sa juga. Od 1819 godine oni imaju svoj glavni grad Nova Ecota, u severozapadnoj Virdziniji.
1828 godina je godina u kojoj Ciroki nacija (Indijanska rec za pleme ili narod) izgleda vise sasvim transformisan u narod koji ima svesti zapadne kulture. Politicka struktura je izabrana od strane plemena. Zasnovan na primerima Americke republike, pripremaju izbor za najviseg-glavnog poglavicu, vece je imalo dva clana, i palatu pravde.
Iste godine Ciroki izdaju prve Americke Indijanske novine. Koristeci skori izum alfabet, Ciroki Feniks se stampa nedeljno u Novoj Ecoti sa tekstovima na Engleskom i jeziku Cirokija.
Jos 1828 godina je poslednja dobra godina za Cirokije. Endrju Dzekosn, pocinje svoj prvi mandat u Beloj kuci 1829 godine, bio je prvi predsednik koji je dosao zapadno od Apalaca. On zna iz prve ruke agresiju i glad za zemljom doseljenika na granici, koji posmatraju Indijansku zemlju direktno na zapadu kao potencijalnu poteskocu i buducu nagradu. On nije imao simpatija prema zastitnickom duhu njegovih aristokratskih prethodnika u kancelariji Predsednika.
Da stvari budu gore po Cirokije, zlato je otkriveno na njihovoj zemlji 1829 godine. Divlja rulja istrazivaca je stigla u njihovu sredinu.
Ovi dogadjaji su podstakli napade, vec inicijalisane od strane vlade drzave Dzordzija, da se aneksira teritorija dodeljena federalnim sporazumom Cirokijima. Drzavni zakon je prosao 1829 godine praveci Cirokije ilegalcima na zlatnim poljima, koji rade protiv belih ljudi, i obustavlja im se politicko okupljanje (osim za pojedine slucajeve vezane za zemlju). To je bio nesrecan ultimatum za Cirokije, ali i za druga plemena u njihovom polozaju, jer se volja Dzordzije sada reflektovala u Beloj kuci.
Indijanski pokret – delovanje: od 1830 do 1839 godine
1830 godine Kongres je odobrio delovanje Indijanskog pokreta. Predvidjao je sporazume koji bi se pravili sa Indijanskim plemenima ako su ih mogli ubediti da zamene njihove zemlje zapadno od Apalackih planina za teritorije preko Misisipija.
Ubedjivanje se uskoro pomesalo sa prinudom, cak i nad Cirokijima – najcivilizovanijem od svih plemena – uzmimo njihov slucaj kao znacajno uspesan u Vrhovnom Sudu u Vasingtonu.
Nacelnik pravde, Dzon Marsal, pravilo da su Indijanska plemena federalna odgovornost, posmatra tako da bilo kakva aproprijacija zemlje Cirokija od strane drzaveDzordzija nije legalno. Ali predsednik Dzekson preuzima korake da zaobidje ovu interpretaciju Zakona u slucaju Dzordzije.
Tokom 1830-ih godine situacija se pogorsala. 1833 godine drzava Dzordzija ukida fondove i zaplenjuje imovinu Cirokija, ukjucujuci cak i drzavne zgrade u Novoj Ecoti. Jedna grupa Ciroki poglavica potpiusje sporazum o prodaji zemlje Cirokija Dzordziji i pristaje da se pomere na zapad 1838 godine. Vece Cirokija jednoglasno odbija sporazum, ali ga Senat u Vasingtonu ratifikuje.
1838 godine Ciroki se nisu preselili. Te godine su federalne trupe poslate u Dzordziju da prisile premestanje Indijanaca. Ciroki su bili opkoljeni u svom kampu i onda su pod strazom prisiljeni na dugacak mars prema zapadu.
Od 18000 Cirokija koji su premesteni sa njihove tradicionalne zemlje prema zapadu, procene su da vise od 4000 nije uspelo da prezivi ono sto je postalo poznato kao Staza suza do podrucja koje je naimenovano kao Indijanska teritorija.
Susedi Cirokija su premesteni u isto vreme. Glavne zrtve su cetiri jugoistocna plemena (Ciskasav, Coktav, Seminole i Krik) koji su takodje usvojili dosta od obicaja belaca. Oni su opisani kao Americki naseljenici, zajedno sa Cirokima, kao pet civlizovanih plemena. Njihova prislina migracija u kasnim 1830-im godinama postaje poznata kao Velika Seoba. Procenjeno je da je otprilike oko 100000 ljudi napustilo svoje zemlje, i da ih je vise od 20000 umrlo na putu ka zapadu.
Prostrane ravnice su nova Indijanska zemlja koja je obecana plemenima kao njihova rodjena zemlja " dokle god trava raste i dokle god reke teku". Ali u narednih par dekada pritisak belih naseljenika je doveo ovaj sporazum na kolosek kao i prethodne sporazume. Zaokret, dok trava raste i reke teku je trajao do 1907 godine. Ali do tog vremena je toliko mnogo ognjista prisvojeno na Indijanskoj teritoriji da je taj region pridodat uniji kao Oklahoma, 46-ta drzava.
U trgovini robljem i Velikoj Seobi, prica o Americi sadrzi dva od tri glavna slucaja da se velika etnicka grupa prisilno seli hiljadama milja daleko od svoj zemlje. (Staljin, u SSSR-u 1930-ih, je bila treca)
Prerijski Indijanci: 1860-ih
Poslednji urodjenici u Americi koje su ugrozili beli osvajaci na njihovoj teritoriji su prerijski Indijanci, u regionu izmedju reke Misisipi i Stenovitih planina. Bilo je mnogo plemena u ovom velikom prostoru, ziveci u stanju skoro stalnog ratovanja izmedju sebe. Mladi ratnici su imali reputaciju kao hrabri u borbi i u lovu na bizone.
Tradicionalno egzistiranje prerijskih Indijanaca je po sporazumu iz 1860-ih godina kombinacija raznih okolnosti. Sirenje ka zapadu zeleznice, stalnim nametanjem, pracena velikim darovanjem zemlje novim belim vlasnicima. Ishod toga, apsolutna povreda Indijanskih interesa, unistavanje krda bizona od strane nemilosrdno sposobnih belih lovaca.
Najveci cin krize bi se dogadjao svaki put sa otkricem zlata na istocnim padinama Stenovitih planina (bila su cesta nova nalazista u Koloradu i Montani do kasnih 1850-ih). Svaka zlatna trka je donosila ne samo samovoljne istrazivace, vec i lokalnu policiju i federalne trupe da zastite nove naseljenike od Indijanaca. U ovako nasilnim okolnostima i katastrofa je tesko mogla da se izbegne.
Pretnja sa istoka dovela je Indijanska plemena u besprimeran polozaj saradnje. Neslaganja izmedju njihovih poglavica je sada velikim delom rezultat pitanja da li je mirna koegzistencija sa belim ljudima moguca.
Crni kotao, poglavica juznih Cejena u Koloradu, je bio poglavica koji je verovao u saradnju. Ali njegovo iskustvo iz prve ruke sa Americkim trupama nije dobro proracunato da ubedi ostale da je u pravu.
1864 godine, nakon putovanja u Denver da upozna zvanicnike Kolorada, on je poveo svoje pleme u region gde je mislio da ce biti sigurni i bezbedni. U osvit Novembarskog jutra Indijanci su spavali u svom logoru na Send Kriku, blizu Fort Liona, kada su napadnuti i brutalno masakrirani od strane trupa Kolorado milicije. Proracun Indijanskih zrtava varira izmedju 150 i 500 ubijenih.
Crni kotao je uspeo da se spase i pobegne i nastavio je da trazi neka sredstva za suzivot sa belim Amerikancima. Skoro neverovatno, istorija se ponovila cetiri godine kasnije, Jednog svitanja u Novembru 1868 godine, on i njegovo pleme su spavali u njihovim satorima, na obali reke Vasita u zvanicnom Indijanskom rezervatu, kada su federalne trupe, u pljackaskom pohodu, spalili selo i poubijali 101 pripadnika Cejena, u ovom slucaju ukljucujuci i Crnog kotla i njegovu zenu.
Americki komandant u ovom zverstvu je bio Dzordz Kaster. On ce kasnije imati znacajnu i katastrofalnu ulogu u kampanji protiv najjacih plemena medju prerijskim Indijancima, poznatim pod kolektivnim nazivom Sijuksi.
Ludi Konj i Bik koji sedi: od 1874 do 1890 godine
1874 godine Dzordz Kaster je vodio vojnu kampanju u Crna brda u Juznoj Dakoti. Ovo je bilo sveto mesto za plemena Sijuksa i bila su im garantovana sporazumom, ali su se pojavile glasine da tamo ima zlata. Kada je Kasterova ekspedicija potvrdila ove glasine, pocela je nova trka za zlatom. Posto Sijuksi na to nisu gledali blagonaklono, vlada je pokusala da od njih otkupi nalazista rude u Crnim brdima. Pregovori su propali, usled cega je Sijuksima naredjeno da se premeste u specificne rezervate do kraja Januara 1876 godine, ili ce biti tretirani kao pobunjenici.
U sledecem ratu iz prve dve bitke su kao pobednici izasli Sijuksi, u jednoj prilicno dramaticno.
17 Juna 1876 godine poglavica Ludi konj, oterao je nazad Americku armiju pod Dzordz Krukom na reci Rouzbad u juznoj Montani. Ludi konj se potom pridruzuje mnogo vecim snagama Sijuksa, verovatno vecim od 10000 ljudi, vodjenih od strane Bika koji sedi, i ulogorenih na reci Mali Veliki Rog.
Kampu se priblizio u vece 24 Juna Dzordz Kaster sa kontigentom americke sedme konjice. Pre nego sto je stiglo pojacanje, on je poveo iznenadni napad sa 263 ljudi 25 Juna. Rezulatat ovog nepromisljenog poteza je da niko od njegovih vojnika nije preziveo.U stvari jedini preziveli od federalnih snaga je bio jedan konj, Komanci, koji je pre neku godinu bio na paradi casti sedme konjice.
Bilo je nemoguce da plemena imaju ovaj nivo uspeha protiv mocnih Sjedinjenih drzava. Postepeno oni se predaju i preseljavaju, kao sto je zahtevano, u rezervate. Ludi konj se predao 1877 godine. Bik koji sedi je ostao slobodan, ali se povukao u Kanadu, sve do 1881 godine (Nakon cega je vecinu svog vremena proveo u Bufalo Bil sou kao najpoznatiji Indijanski poglavica). Oba coveka su na kraju ubijena, u zarobljenistvu, u borbi sa Americkim vojnicima ili policijom.
Smrt Bika koji sedi 1890 godine, je usledila u poslednjem sramnom masakru nad Indijancima od strane Americkih trupa – kod Ranjenog kolena u Juznoj Dakoti.
Stotine Sijuksa, ukljucujuci i zene i decu, ubijeni su kod Ranjenog kolena 29 Decembra 1890 godine pod paklenom paljbom kada su se vec bili predali, i kada su odlozili svoje oruzje (neocekivani pucanj je izazvao paniku i pokolj).
Ranjeno koleno i smrt Bika koji sedi 1890 godine, cini se da je poslednja godina otpora Indijanskih plemena u Severnoj Americi. Ali Federalna vlada je skoro usvojila akt koji je jos vise fundamenatlno ostetio Indijanske interese. Generalni deobni akt 1887 godine je nameravao da jemac, Henri Dejvs, pomogne Indijancima ostajuci na njihovoj zemlji i integrisuci ih u Americko drustvo. To je imalo veoma drugaciji efekat.
Akt je utvrdio uslove koji ce Indijancima dati nazad njihova zajednicka prava na njihovu plemensku zemlju i umesto toga individualne posede od 160 jutara (vrednost zemlje su odobrili beli naseljenici). Bilo koji visak zemlje na teritoriji ce biti prodat, a prihodovan novac ide plemenima.
Ovaj plan je bio osudjen na propast u kratkom vremenskom periodu jer je bilo nemoguce da se lovci i ratnici brzo transformisu u farmere. I na duze staze ovo je imalo efekat da je Indijancima pripalo oko dve trecine od 138 miliona jutara zemlje rezervisan za njih. Energija sa kojom su beli naseljenici razgrabili slobodnu zemlju se jasno vidi na Indijanskoj teritoriji, prvo na rezervatima.
Indijanska teritorija i Oklahoma: od 1872 do 1907 godine
1872 godine pruga (Misuri, Kanzas i Teksas) je kompletno prosla kroz Indijansku teritoriju. To je ubrzalo dolazak naseljenika, poznatim kao "boomers", u podrucje koje jos nije pripadalo pojedinim plemenima. Oni su zamenjivali federalne trupe sve dok vlada u Vasingtonu nije formalno opozvala bilo kakva Indijanska prava na ovom delu teritorije. Ovo se desilo 1889 godine.
Tada je lansiran prvi primer ekstraordinarnog metoda kojim ce vlada gurnuti naseljenike da se takmice za zemlju u novootvorenom regionu. Ovi dramaticni dogadjai ce biti zapamceni pod nazivom "Trka".
Startno vreme za prvu trku je odluceno da bude u podne 22 Aprila 1889 godine. Naseljenici takmicari su stali na jednu liniju jasuci na konjima. Kada je top opalio u podne, oni su galopirali unutar teritorije jureci za najboljim delom zemlje na kojem ce pobosti kolac i proglasiti ga svojim. Hiljade njih je odabralo svoj deo zemlje na ovaj nacin vec tog prvog dana. Do mraka, stigli su da registruju njihovu zemlju u vladinoj kancelariji na zeleznickom sporednom kraku, i osnovali grad od satora koji ce se razviti vremenom u Oklahoma siti.
Uspeh ove prve trke ubrzo podstice i druge, ali su sada ostali samo regioni koji su vec bili dodeljeni plemenima – koja su se vec bila skoro stigla-premestena u ta podrucja. Ovo nije prigusilo enuzijazam za ovu novu formu naseljavanja.
Trke su se odrzavale redom 1891, 1893 i 1895 godine. Kasnije je to razmatrano i usvojeno kao manje haotican metod distribucije zemlje. Naseljenici deo zemlje od 160 jutara odbacuju i dodeljuju preko lutrije 1901 godine i na aukciji 1906 godine. Do sada samo deo originalne teritorije jos je rezervisan za Indijance na istoku, u podrucju okupiranom jos od Velike Seobe Cirokija i ostalih pet civilizovanih plemena.
1907 godine ceo region, ukljucujuci umanjenu Indijansku teritoriju na istoku, je pripojena uniji kao deo Oklahome, 46 drzave SAD.
Dvadeseti vek
U ranim dekadama 20-og veka Americki Indijanci su patili zbog dalekoseznih efekata sporazuma zbog kojih su patile i generacije pre njih. Oni postaju sve vise siromasniji. Njihov broj opada.
Situacija se poboljsava postepeno tokom ostatka veka, pocevsi od Indijanskog reorganizacionog Akta 1934 godine, koji vraca plemenima vlasnistvo nad zemljom u rezervatima. 1946 godine Indijanska Pravna Komisija postavlja pitanja u situacijama i slucajevima kada je Indijanska zemlja bila izgubljena zbog vladinih zloupotreba. 1990-ih godina vise od milijardu dolara je bilo dato u kompenzaciju.
I pored toga originalni stanovnici severne Amerike ostaju, na kraju veka, najlisenija zajednica u svetskim najbogatijim zemljama.
Ali pokret za civilna prava, kombinovan sa uvecanom svescu o proslim nepravdama, osigurava to da polozaj Americkih Indijanaca sada bude bolji na politickoj sceni. I Indijanci sami su sada vise samopouzdaniji i uporniji u ostvarivanju svojih prava, sa jasnom svescu o emotivnom potencijalu njihove proslosti i istorije. Americki Indijanski pokret je dobio svetsku nagradu paznje 1973 godine kada su okupirali selo Ranjeno koleno i preziveli deset nedelja opsade nadleznih organa.
|
Nasilje u Darkvudu |
 |
|
|
boban67tzr
Starting Member
Serbia
77 Posts
Member since 23/11/2011 |
|
|
Imrahil
Advanced Member
Serbia
13414 Posts
Member since 21/08/2005 |
|
|
boban67tzr
Starting Member
Serbia
77 Posts
Member since 23/11/2011 |
Posted - 24/11/2011 : 11:06:42
|
Kao zanimljivosti, valja navesti slučaj hrvatskog iseljenika Josipa Kralja iz Mrkoplja u Gorskom Kotaru ("Joseph King" iz "Mercopolisa" u "Mountain Reviru"), koji je bio živio i radio na Divljem Zapadu. On je u svojim dnevničkim zapisima, zabilježio da je bio čejenskim zarobljenikom od 1859.-1861.. Ipak, bio je u takvom statusu da je se s njime dobro postupalo, i zauzvrat je on Čejenima bio koristan kao obrtnik (kao vrsni majstor sa željezom, "liječio" je Čejenima oružje i popravljao željezariju), a čak je sudjelovao i u njihovim ratničkim pohodima; s druge strane, pazili su Čejeni da im ne umakne u tim akcijama. Nakon čejenskog poraza u jednoj bitci, uspio se osloboditi. (v. Jutarnji list, 14. siječnja 2007., str. 26.).
 |
|
|
|
boban67tzr
Starting Member
Serbia
77 Posts
Member since 23/11/2011 |
Posted - 24/11/2011 : 11:32:53
|
POSLEDNJE DECENIJE ISTREBLJENJA
Tragom knjige «Sahranite mi srce kod Ranjenog kolena» Di Brauna
Pre više od tri decenije bila je u opticaju, među filmskim teoretičarima i kritičarima, teza da se velika produkcija vestern filmova može tumačiti i kao pokušaj američke nacije da nadoknadi nepostojanje sopstvene istorije raznoraznim pseudo spektaklima. Pojava tzv 'špageti vesterna' oborila je ovu postavku dokazujući da je reč samo i jedino o žanru koji u svom tematskom krugu gradi specifičnu ikonografiju koja ima malo ili nimalo dodira sa stvarnim istorijskim događanjima; ovaj zaključak, naravno, važi i za kaubojce u ostalim žanrovima, 'crtanim i pisanim' romanima. Kako je vestern izlazio iz mode sve su se češće na kulturnom tržištu mogli naći i netipični proizvodi koji nisu fetišizovali doba 'Divljeg Zapada' a pažnju publike privlače i istorijske i publicističke knjige koje pomenuti period prate argumentovano i kritički. No, kako kaže stara poslovica 'istoriju pišu pobednici', prečesto su i dalje glavni junaci umetničkih i teorijskih dela beli doseljenici, osvajači i graditelji Novog sveta. Ono drugo lice istorije, lice iz vizure starosedelaca, Indijanaca, gotovo da nije poznato ili je tek niz fragmenata koji ne prate kontinuirano sva događanja. Razlog za ovakvo stanje delom je u samim istoričarima i njihovim afinitetima (i kretanju putem kojim većina ide) a delom i zbog nepostojanja dokumenta koja su 's indijanske strane priče' ili rasutosti istih po mnogim publikacijama. Naime, tek krajem XIX veka, kada su ovi dobrano istrebljeni, pojavljuje se veći interes za Indijance i njihovu kulturu. No, pošto su Indijanci svoju istoriju prenosili usmeno ona je nestajala zajedno sa pripadnicima plemena koji su je kazivali. Mnoštvo novinara hrlilo je na još uvek Divlji Zapad da za svoje listove, uz priče o revolverašima, kravarima, razbojnicima i šerifima, prikupi egzotične priče 'divljaka'; u potrazi za senzacijama oni su materijal do koga su došli potpuno slobodno interpretirali i frizirali. Malo pouzdanija su svedočenja koja su zapisivana na sastancima predstavnika belačke vlasti i Indijanaca; tada su beležena sećanja pregovarača na značajne događaje ali je valjanost ovih svedočenja zavisila od spretnosti prevodilaca, uglavnom poluindijanaca. Najverodostojniji su zapisnici u kojima su beležene zvanične izjave poglavica jer su ih zapisivali najveštji prevodioci ili su Indijanci svoje besede govorili na engleskom; kao državni dokumenti ovi zapisnici su objavljivani u vladinim publikacijama. Da bi se dobila celovita slika dešavanja iz epohe poslednjih ratova Indijanaca i belaca, bilo je nužno, dakle, pregledati bezbroj novina, časopisa, almanaha i sličnih publikacija. Nakon dugogodišnjeg rada, Di Braun, profesor Univerziteta države Ilinoj, uobličio je 1970.g. knjigu «Sahranite mi srce kod Ranjenog kolena» koja na preko 350 stranica prati period poslednjih ratova sa Indijancima, od 1860. do 1890.g, nakon kojih je problem koji su starosedeoci pravili državi 'skinut' sa dnevnog reda.
U tih poslednjih 30 godina satrta su lažnim obećanjima, izigravanjem mirovnih sporazuma, manipulacijom hordama doseljenika i vladinih službenika te, pre i posle svega, sirovom, neobuzdanom i nemilosrdnom silom i poslednja slobodna plemena Indijanaca. U ime progresa mučeni su, pobijeni ili deportovani u koncentracione logore-rezervate poslednji Siui, Navahosi, Komanči, Arapahoi, Kiove, Čejeni, Probušeni nosevi, Apači... U ovoj humanoj raboti istakli su se brojni senatori i kongresmeni ali i važeći predsednici SAD a njihov primer su sledili vojnici, niži službenici i, konačno, civili. Metod 'rada' sa Indijancima bio je sledeći: otkupljivanje zemlje od plemena uz obećanje da će se poštovati granice iza kojih će zemlja zauvek ostati indijanska iako se znalo da će novi talasi doseljenika vrlo brzo stići do tih 'večnih granica'; sledio je period od nekoliko godina relativnog mira nakon koga su inscenirani ili izazvani incidenti doseljenika, lovaca, tragača za zlatom i indijanskih ratnika; na histerične zahteve javnosti i političara angažovana je vojska koja je smirivala situaciju uništavanjem indijanskih logora, pokoljima i proterivanjem preživelih u rezervate, potpuno neprimerene potrebama plemena; loša zemlja i klima, manipulisanje poverenika hranom i ostalim potrepštinama koje su Indijancima pripadali ili su lagano ubijali Indijance ili izazivali pobune koje su gušene u krvi. Tako je smrt u boju ili smrt u rezervatu bio jedini izbor za Indijance.
Bitnu ulogu u čitavom poslu imale su novine, ondašnji masovni medij koji je hranio čitaoce tendencioznim poluistinama ili potpunim lažima gradeći sliku o divljacima koji sprečavaju napredak i mučki napadaju doseljenike. Tenziju su pojačavali izveštaji sa lica mesta, izjave političara i dušebrižnika. Otuda je komentar generala Šermana «Jedini dobri Indijanci koje sam ja ikada video bili su mrtvi Indijanci» iz 1867.g. mogao postao sinonim za godine koje dolaze i u kojima za Indijance nije bilo milosti. Stoga su i sramni pokolji žena i dece bili opravdavani i slavljeni kao velike pobede protiv nepokornih divljaka. Vrhunac histerije i poziva na uništenje (danas bi rekli genocid) 'crvenokožaca' bio je 1876.g. kada su združeni ratnici nekoliko plemena Sijua, Čejena, Crnih nogu, Oglala, pobedili, u bici na reci Veliki Mali Rog, kaznenu ekspediciju generala Kastera, heroja dotadašnjih ratova sa Indijancima. Reakcije belaca su bile strašne, vojska je želela da se osveti i povrati čast. Indijanci su ili ubijani ili proterani iz svojih svetih Crnih brda u neplodne rezervate. Istorija starosedelaca privodila se kraju. U godinama koje dolaze najveće probleme pravili su Apači na granici sa Meksikom. Ali ni žilavi ljudi iz divljih, sušnih brda nisu mogli dugo da se opiru moćnoj sili i poglavica Džeronimo predao se 1886.g. Poslednja stranica epopeje Indijanaca zaključena je oko Božića 1890.g. kada je nadmoća vojska na obali potoka Ranjeno koleno, iz nerazjašnjenih razloga, pobila oko 300 Siju ratnika, žena i dece.
«Sahranite mi srce kod Ranjenog kolena» impozantna je slika o strahotama istrebljenja čitave civilizacije, ispričana rečima gubitnika koji su imali sreću ili nesreću da prežive. Pred čitaocima se nižu svedočenja poglavica, običnih ratnika, žena, dece, staraca. Svi oni su, kako su godine odmicale a vesti o propasti mnogih plemana stizale, shvatali da je njihov način života osuđen na propast, iz razloga koji im nikada nisu postali jasni. Ono što je nazivano progresom nomadskim plemenima nije donosilo boljitak. Od civilizacije Indijanci su upoznali prevare, istrebljenje bizona i uništavanje šuma, smrt od bolesti koje su belci doneli i, konačno, smrt od efikasnijeg oružja ili patnju u rezervatima. To svakako nije bila 'blagodet' kojoj se moglo prikloniti bilo koje ljudsko biće. Izbora nije bilo, baš kao ni milosti. Stoga su mnoga plemena odabirala časnu smrt u borbi ili bar pokušavala da pobegnu u Kanadu ili Meksiku gde ih vlasti nisu progonile i civilizovale.
Osvajanje Novog sveta, od prvog Kolumbovog iskrcavanja do kraja XIX veka, niz je uzvišenih civilizatorskih napora koji su ubili milione ljudi i izbrisali mnoge kulture. Iz ove pozicije, ono što je Hantington nazvao 'sukob kultura-civilizacija' nije samo budućnost ljudskih društava već, naprotiv, konstanta civilizacije, koja seže do antičkih vremena. Osnovni obrazac ponašanja: suprotstavljanje Uzvišenih Divljima, u ime opstanka i napretka, menja se samo utoliko što su savršenija sredstva manipulacije masama Uzvišenih (od usmenih proglasa preko novina do Interneta) odnosno oružja koja se upotrebljavaju za sprovođenje časnih dela (od mačeva preko pušaka do pametnih bombi). U svim slučajevima reč je o ratu do istrebljenja u kome nema milosti ni prema ratnicima, ni ženama ni deci ni onima koji su se predali. «Sahranite mi srce kod Ranjenog kolena» (u prevodu Gordane Velmar-Janković i izdanju «Pune kuće» iz Beograda, 2003.g.) gorki su uvid u živote i stradanja ljudi koji su bili zbrisani kao nepotrebni i nepodobni u slici velikog, srećnog sveta koji (i dalje) gradi 'civilizovani beli čovek'.
 
|
Edited by - boban67tzr on 05/05/2012 17:58:00 |
|
|
|
boban67tzr
Starting Member
Serbia
77 Posts
Member since 23/11/2011 |
|
|
boban67tzr
Starting Member
Serbia
77 Posts
Member since 23/11/2011 |
Posted - 26/11/2011 : 12:46:56
|
Oglale sa Plate živeli su slobodno, bez uplitanja belog čoveka, do 1862.godine. Njihovi rođaci, koji su još uvek živeli u Minesoti, bili su te godine prisiljeni da, zbog naseljenika, koji su se masovno pojavljivali svuda oko njih, dignu ustanak i posle žestokih borbi neki od njih bili su oterani u Kanadu, a drugi, preko Dakote i reke Misuri, do grupa Tetona koji su im pružili zaštitu. Rat u Minesoti izazvao je uznemirenost po celom zapadu među naseljenicima i rudarima, koji su sada strepili od svih plemena koja su živela u velikim ravnicama; reagujući na njihove žalbe da ih je građanski rat ostavio bez odgovarajuće zaštite, vlada je dozvolila regrutovanje dobrovoljaca, koje je, zatim, hitno poslala uz reke Misisipi, Platu i Arkanzas. Milicija, ispunjena strahom i predrasudama ljudi koji žive na graničnim teritorijama, mrzela je Indijance i žudela za borbom, a vesti o njihovim pretnjama i hvalisanju izazivale su kod Oglala i drugih Tetona osećaj velike nelagodnosti.
Do sukoba je prvo došlo između reka Plata i Arkanzas. Oko ove oblasti bio je sve intenzivniji saobraćaj belih naseljenika koji se na njenoj severnoj granici odvijao po Oregonskom putu, a sa juga po drumu Santa Fe; pored toga, oblast je bila ispresecana i novim putevima između naselja u istočnom Kanzasu i Nebraski i novih rudarskih gradova Kolorada. Sukob između Indijanaca i belaca u tom regionu planuo je 1864.godine, a napadi i osvetnički kontranapadi ponavljali su se tokom leta i jeseni. U oktobru su Indijanci pokazali znake da žele mir i dvojica čejenskih vođa, koji su pokušali da zadrže svoje ratnike, uspeli su da sa belcima postignu primirje. Belci su im rekli da podignu logor i da u njemu miruju, što su Indijanci i učinili pa su – da bi pokazali svoje prijateljske namere – podigli čak i američku zastavu. Ali, 29.novembra, neka jedinica usijanih glava iz Kolorada, pod pukovnikom J. M. Čivingtonom, iznenada je u zoru napala njihov logor i pobila ne samo muškarce, već i žene i decu. Preživeli su pobegli do drugih Čejena i u decembru poslali lule rata svim Indijancima između reke Plate i Arkanzasa.
Osveta domorodaca bila je strašna. Udarili su na naselja i ispostave belaca celom dužinom toka reke Južna Plata, pljačkajući rančeve i poštanske stanice, kolone kola i vladina utvrđenja, okružena palisadama. Uništavali su telegrafske bandere i dva puta napali grad Džulsburg, spalivši ga do temelja. Severne Oglale, zajedno sa Ludim Konjem, dojahali su na jug da se pridruže ratnicima i uzeli učešća u drugom napadu na Džulsburg. Zatim je indijanska sila od nekih devet stotina koliba – oko šest hiljada ljudi – zajedno sa Ludim Konjem i severnim Sijuksima, koji su pokazivali put, lagano izašla iz opustošene zemlje na jugu i, preko severne Nebraske, stigla do Crnih brda Južne Dakote. Brulei Šarenog Repa ostavili su ih tamo, dok je ostatak otišao na zapad do reke Pauder u Vajomingu, gde su podigli svoj elogore u blizini logora Oglala.
Čivingtonov napad pokrenuo je nešto što nije moglo lako da se zaustavi. Udar protiv Čejena podsetio je nervozne Sijukse na Harnejev masakr njihovog naroda kod Blu Votera i uverio ih da belci imaju u planu nove takve napade na sve Indijance, uključujući i njih. Posle pljčki na Južnoj Plati, akcije razbesnelih vojnih vođa, rešenih da kazne domoroce, bile su potvrda indijanskih strahovanja. Građanski rat bio je pri kraju; vojnici oslobođeni službe na istoku žurno su upućeni na visoravni, a u tvrđavi Larami se pripremala velika kaznena ekspedicija, koja će izvršiti invaziju oblasti oko reke Pauder i uništiti neprijatelje. U aprilu i maju 1865.godine, mali indijanski pljačkaški odredi, sa Ludim Konjem i drugim ratnicima Oglala, uhodili su belce duž Severne Plate i videli kako se vojne snage gomilaju. Indijanci su se vratili u zemlju na severu i tamo počeli da planiraju novu ratnu ekspediciju koja će se obrušiti na Severnu Platu u julu.
|
|
|
|
boban67tzr
Starting Member
Serbia
77 Posts
Member since 23/11/2011 |
Posted - 26/11/2011 : 13:53:34
|
Dana 29.novembra 1864.godine, u rano jutro, 700 vojnika dobrovoljačkog puka Kolorada pod komandom
pukovnikoma J. M. Čivingtona, napala je logor Čejena і Arapahioa, smešten kod Peskovitog Potoka.
U tom trenutku se u logoru nalazilo između 400 і 500 indijanaca, uglavnom žena і dece.
Predhodnog dana većina muškaraca je otišla u zimski lov, zavarani obećanjima da će predhodno dogovoreni mir biti poštovan. U toku nekoliko sati divljanja, američki dobrovoljci su goneći Indijance nekoliko milja duž rečice zklali і izmasakrirali oko 150 Čejena і Arapahoa.
U svom izveštaju, krvnik Čajvington se hvalio da je pobio 500 ratnika, čime je rešeno indijansko pitanje u Koloradu.
Da njegovi ljudi nisu bili pijani, jer su u noći pred napad strah pokušavali da smire velikim količinama viskija, verovatno da bi uspeli da potamane sve živo.
Međutim, nedisciplina і loše rukovanje oružjem doveli su do toga da і pored velikih gubitaka, većina Indijanaca uspe da se spase.Noseći ranjene preko zaleđene prerije nekoliko dana kasnije uspeli su da stignu do ratnika koji su bili u lovu. Iako su і sami Indijanci često bili surovi u ophođenju prema neprijatelju, zverstva koja su počinili belci kod Peskovitog Potoka potvrdila su sumnje da od Amerikanaca mogu da ocekuju jedino smrt.
Mnogi autori smatraju ovaj događaj za inicijalnu kapislu koja je zapalila celu preriju, і pokrenula niz Indijanskih ratova, koje će Sjedinjene Američke Države voditi neprekidno u narednih trideset godina.
Istoričari su podeljeni u procenama poginulih u tim sukobima.Većina smatra da je u Indijanskim ratovima od 1860. do 1890.godine ubijeno između 30.000 і 60.000 Indijanaca, a da je u istom periodu poginulo između 19.000 і 30.000 Amerikanaca, uključujući і žene і decu.
U svakom slučaju, broj indijanskog stanovništva se ulaskom Amerike u savremeno doba naglo smanjivao, pa se od populacije od oko 600.000 na teritoriji današnjih SAD taj broj sveo na svega 250.000 1890.godine.
|
Edited by - boban67tzr on 05/05/2012 17:57:13 |
|
|
|
boban67tzr
Starting Member
Serbia
77 Posts
Member since 23/11/2011 |
Posted - 27/11/2011 : 13:03:30
|
ČEJENSKA MOLITVA
Izađite i borite se!
Danas je dobar dan za umiranje.
Hvala ti što si od mene
napravio Ljudsko Biće.
Hvala ti što si od mene
napravio ratnika.
Hvala ti za pobede i poraze.
Hvala ti za vid i za slepilo
koje mi je pomoglo da bolje vidim.
Ti si tvorac svih stvari.
Ti upravljaš svim stvarima, deda.
I sada si odlučio da
Ljudska Bića treba da se upute stazom...
...koja ne vodi nigde.
Ja ću sada da umrem,
sem ako smrt ne želi da se bori.
Poslednji put te pitam
da mi podariš moje stare moći
kako bih ispunio svoje želje....
I pazi na ovog mog sina.
Ne daj mu da poludi.
 |
|
|
|
Risar_69
Advanced Member
Slovenia
11679 Posts
Member since 05/05/2008 |
|
|
red cloud
Advanced Member
Serbia
3925 Posts
Member since 29/06/2009 |
Posted - 12/02/2012 : 18:39:49
|
Gledao dobre filmove o indijancima u poslednje vreme...
Broken chain, Squanto - warrior tale, Black robe, The new world, Tecumseh the last warrior...
konacno i celu seriju Into the west, devet sati odlicnog istorijskog kolaza o osvajanju zapada, fenomenalno  |
Nasilje u Darkvudu |
|
|
|
lwood
Advanced Member
Colombia
47008 Posts
Member since 09/12/2005 |
Posted - 11/03/2012 : 02:01:08
|
Astečko carstvo 1519.
Mexico - indijanski jezici s više od 100 000 govornika
postotak govornika indijanskih jezika po meksičkim saveznim državama. |
depresivni iskompleksirani primitivac i nadrkana budala kojeg financira stari i koji sa skoro 50 godina nema ni žene ni posla.Pa naravno da je ljut na sve, a narocito na one koji su uspješni.
Jbga Lwoode nisam ti ja kriv kaj nisi uspio u životu |
Edited by - lwood on 15/03/2012 01:35:40 |
|
|
|
lwood
Advanced Member
Colombia
47008 Posts
Member since 09/12/2005 |
Posted - 11/03/2012 : 02:17:45
|
Bolivia |
depresivni iskompleksirani primitivac i nadrkana budala kojeg financira stari i koji sa skoro 50 godina nema ni žene ni posla.Pa naravno da je ljut na sve, a narocito na one koji su uspješni.
Jbga Lwoode nisam ti ja kriv kaj nisi uspio u životu |
Edited by - lwood on 13/03/2012 12:48:05 |
|
|
|
lwood
Advanced Member
Colombia
47008 Posts
Member since 09/12/2005 |
Posted - 11/03/2012 : 02:23:16
|
Kečua-podgrupe |
depresivni iskompleksirani primitivac i nadrkana budala kojeg financira stari i koji sa skoro 50 godina nema ni žene ni posla.Pa naravno da je ljut na sve, a narocito na one koji su uspješni.
Jbga Lwoode nisam ti ja kriv kaj nisi uspio u životu |
Edited by - lwood on 14/03/2012 23:47:24 |
|
|
|
lwood
Advanced Member
Colombia
47008 Posts
Member since 09/12/2005 |
Posted - 13/03/2012 : 02:29:26
|
grafikoni na kojima se može vidit demografska katastrofa :
Mexico 1518.-1623.
Peru:
|
depresivni iskompleksirani primitivac i nadrkana budala kojeg financira stari i koji sa skoro 50 godina nema ni žene ni posla.Pa naravno da je ljut na sve, a narocito na one koji su uspješni.
Jbga Lwoode nisam ti ja kriv kaj nisi uspio u životu |
|
|
|
dsormaz1
Advanced Member
.jpg)
13143 Posts
Member since 28/04/2002 |
|
|
lwood
Advanced Member
Colombia
47008 Posts
Member since 09/12/2005 |
Posted - 13/03/2012 : 12:48:30
|
quote:
Originally posted by dsormaz1
Nestala ti je slika za Boliviju.
vidia san.popravljeno |
depresivni iskompleksirani primitivac i nadrkana budala kojeg financira stari i koji sa skoro 50 godina nema ni žene ni posla.Pa naravno da je ljut na sve, a narocito na one koji su uspješni.
Jbga Lwoode nisam ti ja kriv kaj nisi uspio u životu |
|
|
|
lwood
Advanced Member
Colombia
47008 Posts
Member since 09/12/2005 |
Posted - 13/03/2012 : 12:49:39
|
Guatemala
Razvoj majanskih jezika
Raspored
malo preglednije područje majanskih jezika |
depresivni iskompleksirani primitivac i nadrkana budala kojeg financira stari i koji sa skoro 50 godina nema ni žene ni posla.Pa naravno da je ljut na sve, a narocito na one koji su uspješni.
Jbga Lwoode nisam ti ja kriv kaj nisi uspio u životu |
Edited by - lwood on 14/03/2012 23:38:02 |
|
|
|
lwood
Advanced Member
Colombia
47008 Posts
Member since 09/12/2005 |
Posted - 14/03/2012 : 23:45:52
|
Inače u Guatemali još i danas 40 % stanovništva govori neki od 20-tak majanskih jezika .
postotak indijanaca je vjerovatno i veči 50 % .
|
depresivni iskompleksirani primitivac i nadrkana budala kojeg financira stari i koji sa skoro 50 godina nema ni žene ni posla.Pa naravno da je ljut na sve, a narocito na one koji su uspješni.
Jbga Lwoode nisam ti ja kriv kaj nisi uspio u životu |
|
|
|
Tutta
Advanced Member
Germany
32400 Posts
Member since 19/02/2010 |
Posted - 15/03/2012 : 23:41:25
|
| mozda negdje na svijetu,postoje ljudi koji obozavaju balkance,pricaju o njima,stavljaju slike o njihovim naradnim nosnjama i.t.d . topic se zove "indijanci". to je za njih uvreda. sto volite "indijance"? koliko ih osobno poznajete? poznajete sto vam je "hollywood" rekao kazao i otkad vam je wikipedija dostupna. i naravno stripovi.meni ovo djeluje ko skupljanje nekih trofeja, vise ponizivajuci.gdje su aborigini,zasto niko o njima? |
+IN HOC SIGNO VINCES+
|
|
|
|
radulovic marko
Senior Member
Saint Vincent and Grenadi
2826 Posts
Member since 14/02/2009 |
Posted - 16/03/2012 : 00:35:33
|
quote:
Originally posted by Tutta
mozda negdje na svijetu,postoje ljudi koji obozavaju balkance,pricaju o njima,stavljaju slike o njihovim naradnim nosnjama i.t.d . topic se zove "indijanci". to je za njih uvreda. sto volite "indijance"? koliko ih osobno poznajete? poznajete sto vam je "hollywood" rekao kazao i otkad vam je wikipedija dostupna. i naravno stripovi.meni ovo djeluje ko skupljanje nekih trofeja, vise ponizivajuci.gdje su aborigini,zasto niko o njima?
Eno ih sede u Australiji ,puse i bleje po ceo dan..Dobijaju socijalnu pomoc ,moze se reci da su dostigli svoj vrhunac.. |
Nema,nema niko tako lepe dragane. |
|
|
|
Risar_69
Advanced Member
Slovenia
11679 Posts
Member since 05/05/2008 |
|
|
Risar_69
Advanced Member
Slovenia
11679 Posts
Member since 05/05/2008 |
Posted - 16/03/2012 : 00:49:18
|
quote:
Originally posted by Risar_69
Nije baš za pod Indijance, ali je jaka pjesma od meni ljube australske grupe Midnight Oil(Truganini, Beds are burning ili Save the Blue Sky Mine-to poznajete), u kojoj kaže i prikaže lepo, kako su bijeli ljudi istrebili Aboridžine. Danas je pjevač grupe Midnight Oil Peter Garret ministar za okolinu.Pravi čovjek.
Pjesma je nastala zajedno sa aboridžinskom grupom Warumpi.
Prijatno slušanje http://www.youtube.com/watch?v=7N5ZsCGjUz0&feature=related
još jedna pesma |
Kad pocneš crtati, uvek moraš imati na kraju olovke, srce, ruku i misli! |
|
|
|
lwood
Advanced Member
Colombia
47008 Posts
Member since 09/12/2005 |
Posted - 16/03/2012 : 01:48:47
|
quote:
Originally posted by Tutta
mozda negdje na svijetu,postoje ljudi koji obozavaju balkance,pricaju o njima,stavljaju slike o njihovim naradnim nosnjama i.t.d . topic se zove "indijanci". to je za njih uvreda. sto volite "indijance"? koliko ih osobno poznajete? poznajete sto vam je "hollywood" rekao kazao i otkad vam je wikipedija dostupna. i naravno stripovi.meni ovo djeluje ko skupljanje nekih trofeja, vise ponizivajuci.gdje su aborigini,zasto niko o njima?
 |
depresivni iskompleksirani primitivac i nadrkana budala kojeg financira stari i koji sa skoro 50 godina nema ni žene ni posla.Pa naravno da je ljut na sve, a narocito na one koji su uspješni.
Jbga Lwoode nisam ti ja kriv kaj nisi uspio u životu |
|
|
|
lwood
Advanced Member
Colombia
47008 Posts
Member since 09/12/2005 |
|
|
Topic |
|
|
|
Indijanci
